ارده

ارده از جمله خوراکی های خوشمزه ای است که از تفت دادن و کوبیدن دانه های کنجد به دست می آید.

مراحل تولید ارده

برای تهیه ارده، دانه های کنجد بوجاری شده در مخازن استیل به مدت 8 ساعت خیس می خورند. پس از خارج کردن آب، دانه های خیس خورده به دستگاه پوست کنی منتقل می شوند. در این دستگاه به شیوه سنتی از ماسه برای ایجاد سایش و اصطکاک بیشتر دانه ها و تسهیل در جداسازی پوست استفاده می گردد. تحت اثر سایش و ضربه، پوست دانه ها شکسته شده، سپس به ترتیب به مخازن آب نمک اشباع و فوق اشباع منتقل می شوند.

دانه ها در مخزن اول به منظور ته نشینی پوسته های کنجد آغشته به ماسه و گل و لای احتمالی به مدت 6 ساعت و در مخزن دوم با هدف پاکسازی کامل دانه ها به مدت یک ساعت قرار می گیرند. هم زدن مداوم در یک جهت در این مخازن بویژه مخزن اول ضروریست.

قابل ذکر است پوست دانه عامل ایجاد تلخی جزئی در دانه کنجد کامل است. پوست گیری دانه کنجد تغییر قابل توجهی را در ترکیب شیمیایی دانه ایجاد می کند به طوری که میزان روغن افزایش یافته و تا حدودی از میزان کلسیم، فیبر خام، آهن و فسفر و اسید اگزالیک کاسته می شود. (بطور جزئی)

در مرحله بعد پوست به همراه ماسه ته نشین شده و مغز کنجد در سطح آب نمک قرار می گیرد. پوسته ها به وسیله یک مکنده از مخزم حاوی کنجد خارج می شوند. سپس مغز که در سطح آب نمک قرار دارد به حوض سیمانی دیگری که در آن شیر آب تعبیه شده،‌منتقل و با آب شستشو داده می شود تا عاری از نمک گردد.

در ادامه دانه های پوست کنده کنجد به کوره مجهز به همزن منتقل شده و در کوره به مدت 1 تا 2.5 ساعت حرارت دیده و برای اینکه در اصطلاح جا بیفتد حدود یک شبانه روز در کوره نگه داشته می شوند. در مرحله بعد دانه های کنجد به آسیاب منتقل می شوند. ماده حاصل از آسیاب همان ارده است.

در تهیه ارده باید دقت شود تا ارده سیاه نشود و رنگ آن کرم متمایل به زرد باشد.

خواص ارده

• طبع ارده گرم و تر و بسیار مناسب برای سردمزاجان است.
• ارده برای کاهش وزن بسیار مناسب است و سبب کاهش اشتها می شود. البته باید دقت نمود با غذاهی دیگری میل نشود که باعث اخلا در هضم می شود.
• ارده سبب افزایش میل جنسی، نعوظ آور، چاق کننده و نفاخ است.
• ارده سرشار از اسید های چرب اشباع نشده است که نباید در برابر نور مستقیم خورشید و هوای خیلی گرم قرار بگیرد.
• کنجد منبع بسیار سودمندی برای جذب کلسیم، آهن و روی است و حاوی 20 تا 25 درصد پروتئین  و سرشار از اسید فولیک و آهن می باشد که سبب رفع خستگی  و رفع کم خونی و رفع فقر آهن است.
• ارده به دلیل جذب کلسیم، آهن و روی بالا می تواند جایگزین مناسبی باشد برای کسانی که مزاجشان با شیر سازگار نیست و یا شیر میل نمی کنند .
• ارده منبع انرژی است و برای ورزشکاران و فصل سرما که بدن به انرژی بیشتری نیازمند است خوراکی مناسبی به حساب می آید.
• از فواید بیشمار ارده می توان به کاهش کلسترول بد خون اشاره کرد. در کودکان نیز به علت تحرک بالایشان، مصرف ارده و مشتقاتشان می تواند انرژی روزانه شان را تامین کرده و سبب تقویت حافظه دلبندانتان می شود.

طریقه مصرف ارده

ارده به عنوان حلواارده و یا به صورت مستقیم مورد استفاده قرار می گیرد. در خوزستان مرسوم است ارده را با خرما مخلوط کرده و به مصرف می رسانند. در قم و کاشان و یزد ارده را شیره های مختلف مخلوط کرده و مصرف می کنند.

نحوه نگهداری ارده

ارده به دلیل اینکه دارای کنجد می باشد که سرشار از اسید های چرب اشیاع نشده است، خیلی زود در مجاورت با هوای گرم و تحت تأثیر نور و گرما،‌چربی های آن با اکسیژن ترکیب شده و اکسید می شود. این حالت موجب ایجاد طعم تند و نامطلوب می گردد. ارده باید در محلی خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود. بنابراین یخچال بهترین محل برای نگهداری می باشد و تاریخ مصرف آنرا تا یکسال بالا می برد.

اگر مدتی از ظرف محتوی ارده استفاده نشود رسوب کرده و روغن آن جدا شده و یا اصطلاحا دوفاز می شود که این موضوع هیچ ارتباطی با نامرغوبی و یا فساد آن ندارد بلکه ویژگی ذاتی ارده ایت. بنابراین توصیه می شود ارده قبل از مصرف به خوبی مخلوط گردد.

مهمترین مزایای مصرف حلواارده

مهمترین مزایای مصرف حلواارده به عنوان یک ماده غذایی ایده آل را می توان در موارد زیر خلا صه کرد:

• روغن موجود در ارده یکی از بهترین منابع اکسیدان و اسیدهای چرب غیر اشباع است که ارزش تغذیه ای و درمانی آن اثبات گردیده است. این ترکیبات نقش مهمی را در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی ایفا می کند.
• وجود انواع مواد مغزی نظیر ویتامین های E-B و D در ارده کمک قابل توجهی به سلامت مصرف کننده می کند.
• ارده منبع خوبی از آهن و اسید فولیک است که دریافت روزانه و کافی این ترکیبات نقش موثری در پیشگیری از ابتلاء به کم خونی بویژه در کودکان و نوجوانان ایفا می کند.
• کلسیم و فسفر موجود در ارده مانع از کاهش حجم توده استخوانی شده و از ابتلاء به نرمی و پوکی استخوان بویژه در سنین میانسالی و پیری جلوگیری می کند.
• ارده با داشتن طبیعت گرم،‌مزه شیرین و بادارا بودن بیشترین مواد مورد نیاز بدن یک غذای مفید و پرارزش برای انسان است. البته در مصرف آن می بایست جانب احتیاط را رعایت نمود.
• ارده فاقد هرگونه ماده شیمیایی است و خود به تنهایی غذای کاملیست.

اگر کودکانتان علاقه ای به خوردن ارده و خوراکی های کنجدی ندارند حتما خوراکی های هیجان انگیز کنجدی ما را امتحان کنید. (ما امتحان کردیم و جواب خیلی خوبی گرفتیم!!)

نظراتتون رو با ما به اشتراک بزارید.

فروشگاه کنجدک